Bilim Tarihinde Etkileyici Bir İsim: Isaac Newton

Bilim Tarihinde Etkileyici Bir İsim: Isaac Newton

Aydınlanma döneminin önde gelenlerinden. Keşfettiği çok önemli bulgularla tarihe adını yazan bilim insanı Isaac Newton (4 Ocak 1643  – 31 Mart 1727). İngiliz matematikçi, fizikçi, kimyacı, felsefeci ve mucittir. Yerçekimi kanununu bulan, fark eden ve kuramsallaştıran kişidir. Pek çok farklı bilimsel ve dinbilimsel çalışma yapmış olsa da genel olarak bu buluşuyla anılan ve bilinen bir bilim insanıdır. 

Yaygın olarak anlatılan hikayeye göre, sıcak bir gün bir ağacın gölgesinden yararlanmak isteyen Isaac Newton burada bir süre dinlenir. Sürekli olarak düşünen, çözümlemeye çalışan zihni yine düşüncelerle doluydu. Her şeyin nasıl olduğu veya olabileceği üzerine bir şeyler düşünüyordu belki, belki de sadece sıcaklamıştı ve bunalıyordu. Herhalde bunu asla bilemeyeceğiz. Fakat dibine oturduğu elma ağacından düşen bir elma “kütleçekimi” fikri için ona gereken ilhamı verdi ve derhal işe koyuldu. Batılı okullarda öğretmenlerin masasında bir elmanın bulunması bundan dolayıdır.

Erken Yaşamı

Newton, 12 yaşında Grantham's King’s School’a kaydoldu. Bu okulu 1661 yılında bitirdi.  Cambridge Üniversitesi’ndeki Trinity College’den 1665 yılında lisans diploması aldı. Veba salgını sebebiyle üniversitenin kapanması çalışmalarının yarım kalmasına sebep olmuştur. Bu dönemde korunmak için annesinin yaşadığı çiftliğe sığınan Newton; burada iki yıl kalarak en önemli çalışmalarını bu süreçte gerçekleştirmiştir. 

1667 yılında Trinity Koleji'nde öğretim üyesi olarak görev alan Newton; beyaz ışıkta renkli bileşen ayırma, cisimlerin uzaklıklarının karesi ile ters oran taşıdıklarını ve integral ve diferansiyel hesaplar üzerinde çalışarak bunları ortaya çıkarmıştır. Çekingen bir insandı ve yaptığı her buluşu öyle hemen yayınlamadı. Örneğin bulduğu integral hesaplama metodunu tam 38 yıl sonra yayınlamıştır.

Profesörlük ve İçe Kapanma

Lisansüstü çalışmaları sonraki yıl tamamlandı. 1669 yılında - o zamanlar henüz 27 yaşındaydı - Cambridge Üniversitesi’nde matematik profesörü oldu. Aynalı teleskobu 1671’de geliştirmiştir. Daha sonradan da İngiliz Royal Society üyeliğine seçilerek unvanını artırdı. Renk olgusu üzerinde yaptığı bilimsel çalışması nedeniyle Robert Hooke’un eleştirilerine maruz kaldı. Bir zaman sonra çekingen doğasından kaynaklı bilim dünyasıyla ilişkilerini azaltarak kendi içine kapandı.

Optik konusunda 1675 de iki bildirisi yayınlandıktan sonra yeni tartışmalara hedef olmuş ve Hooke yayınlanan bildiride adı geçen bazı sonuçlarda kendi buluşu olduğunu iddia ederek Newton’u bunları kullanmakla suçlanmıştır. Bu durum onda ciddi bir bunalım hali yarattı. Yakın dostu; ünlü matematikçi ve astronom Edmond Halley, Newton’ın 6 yıl sonra bilim dünyasına geri dönüş yapmasını sağlamıştır.

Bilim insanları arasında çok önemli bir yeri vardır. Fizik ve matematik alanlarında halen temel olarak düşünülen buluşlara imza atmıştır. Matematik dalında; (a+b)ª formülünün üstel bir seri olarak açılımını verme üzerine genel iki terim içeren teoremini bulmuştur. Mekanik alanda en büyük katkıyı gerçekleştiren Newton; Kepler yasaları ile ele alınan kütle yerçekimi yasasını ve merkezkaç kuvveti yasasını ortaya koymuştur. Newton hareket yasları olarak adlandırılan eylemsizlik ilkesi; kuvvetin kütleyle ivmenin çarpımına eşittir ifadesi içeren yasa ile etki ve tepkinin eşitliği de fiziğin en önemli yasaları olarak kabul görmüştür.