Hiperaktivite bozukluğu, olağandışı hareketlilik durumundan kaynaklı olağandışı düzeylerde aktif olma halidir. Diğer bir deyişle kendi kendine çözülemeyecek olan çocuklarda psikolojik hastalıklardan biridir. DEHB, (dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu) olan çocuklar dikkatini toplamakta ve hareketsiz, sabit bir biçimde durmakta zorlanırlar. Sıklıkla rastlanılan çocuklarda dikkat eksikliği, eğer tedavi edilmezse çocukların sosyal yaşamlarına, eğitim yaşamlarına ve gelecekteki yetişkin yaşamlarına zararlı etkilerde bulunabilir.
Bu bozukluğa sahip olan çocuklar hayalcidir, çok fazla hayal kurarlar. Herhangi bir etkinliğe konsantre olmaları ve oldularsa dikkatlerini sürdürmeleri son derece zordur. Bunun gibi aynı zamanda başka insanları dinlemekte de zorlanır ve sürekli olarak onların sözlerini keserler. Fakat gözden kaçırmamak gerekir ki hiperaktif davranışlar sergileyen her çocuk DEHB teşhisine de aday değildir. DEHB dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu belirtilerinin bir arada gözlendiği bir karma psikolojik rahatsızlıktır.
Çocuklarda DEHB Belirtileri
Öncelikle bu tür çocuklarda gözlenen dikkat eksikliği belirtileri şunlardır;
-Elleri, ayakları kıpır kıpırdır ya da oturduğu yerde kıpırdanıp durur.
-Sınıfta ya da oturması beklenen diğer durumlarda oturduğu yerden kalkar.
-Çoğu zaman uygunsuz olan durumlarda koşuşturup durur ya da tırmanır.
-Sakin bir biçimde, boş zamanları geçirme etkinliklerine katılma ya da oyun oynama konusunda zorluklar yaşar.
-Genel olarak hareket halindedir.
-Çok konuşur. Sorular tamamlanmadan cevap verir. Sırasını bekleme güçlüğü yaşar.
-Çoğu zaman başkalarının sözünü keser ya da yaptıklarının arasına girer.
Ardından bu karma teşhisi mümkün kılan hiperaktivite belirtilerini inceleyelim;
-Dikkatini ayrıntılara vermekte zorlanır. Okul ödevlerinde, işlerinde ya da diğer etkinliklerinde dikkatsizce hatalar yapar.
-Üzerine aldığı görevlerde ya da oynadığı etkinliklerde dikkati dağılır.
-Doğrudan kendisiyle konuşulduğunda çoğu zaman dinlemiyormuş gibi görünür.
-Çoğu zaman yönlendirilmeye kapalıdır ve okul ödevleri, ufak tefek işleri ya da işyerindeki görevlerini tamamlamakta zorlanır.
-Kendini düzenlemekte, planlamakta zorluk yaşar.
-Zihinsel çabayı gerektiren görevlerden kaçınır, bunları sevmez ya da bunlarda yer almaya karşı isteksizdir.
-Kullanması gereken araç gereci sıklıkla kaybeder.
-Dikkati dış uyaranlarla kolayca dağılır.
-Günlük etkinliklerde çoğu zaman unutkandır.
Ne Yapmalı?
Eğer ki çocuğunuzda böyle bir durumun olduğundan şüpheleniyorsanız onları iyi gözlemlemeniz gerekmektedir. Böylesi bir psikolojik teşhisi ebeveynlerin kendilerinin yapması tavsiye edilmez. Bu iki çeşit bulgular arasından en az 5, 6 olgunun sürekli olarak tekrar ediyor olması gereklidir. Bunun için çocuklarınızı tanımalı, davranışlarına dikkat kesilmeli ve gerektiği zamanda da profesyonel psikolojik yardım almaktan kaçınmamalısınız.
