Sınav kaygısı; öğrencinin sınavda başarısız olma korkusu ile ortaya çıkan ve kontrol edilemeyen bir kaygı düzeyidir. Bu kaygı düzeyi psikolojik etkiler gösterebildiği gibi fiziksel etkiler de gösterebilmektedir. Örneğin sınav esnasında sınav kaygısı yüzünden öğrencinin zihni karışabilir ya da ağız kuruluğu, mide bulantısı, baş dönmesi gibi fiziksel etkiler yaşayabilir. Ayrıca öğrenci beyinde stres hormonunun salgılanmasıyla oluşan adrenalinin etkisiyle bilgileri unutabilir. Bu da onun sınavdaki soruları doğru bir şekilde yanıtlamasına engel olarak performansını düşürmektedir.
Her Sınav Kaygısı Olumsuz Sonuçlar mı Doğurur?
Elbette öğrencilerin, sınavda başarısız olma korkusu ile sınavlarına ve derslerine çalışarak iyi notlar alması da mümkündür. Ancak bunun ileri seviyesi sınav kaygısı kategorisine girdiğinden dolayı öğrencilerin performansları düşer. Eğer öğrenciler sınav ya da sözlü esnasında tüm bildiklerini unutuyor, fiziksel değişimler yaşıyor ve sınavdan sonra tüm bildikleri yeniden aklına geliyorsa sınav kaygısı yaşıyor demektir. Sınav kaygısının birçok nedeni bulunmaktadır. Bu nedenler aile temelli olabildiği gibi öğrencinin kendisi ile alakalı da olabilmektedir. Peki ortaokul öğrencilerinde sınav kaygısının nedenleri nelerdir?
Aileden Baskı Görmek:
Eğer öğrenci ailesinden bir şekilde baskı görüyor ya da anne ve babası onu diğer öğrencilerle sürekli kıyaslıyorsa bu onun sınav kaygısı yaşamasına sebep olabilir. Çocuklar ailelerini otoriter bir figür olarak gördüğünden dolayı, sınavdan sonra yine baskı göreceği korkusu ile tedirgin olabilir ve sınavda yeterli performansı göstermeyebilir. "Arkadaşın senden çok daha iyi notlar alıyor, sen neden ondan daha iyi değilsin?" gibi kıyaslamalardan kaçınılmalı ve öğrenci ile daha yapıcı bir üslupta konuşulması gerekmektedir.
Zamanı İyi Kullanamama:
Öğrenciler sınav esnasında zamanı iyi kullanamadığı zaman panikleyerek sınavdan iyi bir not alamayacağını düşünebilirler. Zamanı doğru yönetmek, soruları hızlı ama etkili bir şekilde okumak sınav başarısına etki eden önemli faktörlerden olduğu için zamanı doğru bir şekilde yönetemeyen öğrenci, o esnada sınav kaygısı yaşayabilir.
Yetersiz Öğrenme ve Yetersiz Ders Çalışma:
Herhangi bir dersle ilgili yetersiz öğrenme ve yetersiz ders çalışma kaygıyı artıran en önemli faktörler arasında yer almaktadır. Eğer öğrenci sınav sırasında yeterli kadar çalışmadığını ya da yanlış konulara çalıştığını fark ederse yine sınav kaygısı yaşayabilir.
Sınav kaygısı öğrencide ciddi problemlere yol açabilir. Bu süreçte hem veliler olarak hem de öğretmenler olarak öğrenciyi anlamalı ve ona yardımcı olmak gerekmektedir.